Дамашққа зарба берган Исроил, урушни давом эттирмоқчи бўлган Путин ва Украинага келишни бошлаган ракеталар – кун дайжести

Ўтган кун давомида жаҳонда рўй берган энг асосий воқеа ва янгиликлар шарҳи билан кундалик хабарномада таништирамиз.

{Yii::t(}

Ўтказиб юбориш 6s

Ўтказиб юбориш

Исроил Сурияга зарбалар берди

Исроил чоршанба куни Дамашқда кучли ҳаво ҳужумларини амалга оширди. Бу зарбалар Сурия мудофаа вазирлиги биносининг бир қисмини портлатди, президент саройи яқинида ҳам портлашлар кузатилди. Исроил жанубий Сурияда друзларга ҳужум қилаётган ҳукумат кучларини йўқ қилишга ваъда берар экан, уларнинг орқага чекинишини талаб қилди.

Сурия соғлиқни сақлаш вазирлиги Дамашқда амалга оширилган зарбалар натижасида уч киши ҳалок бўлганини, яна 34 нафари жароҳатланганини маълум қилди.

Сурия президенти Аҳмад аш-Шаръа пайшанбага ўтар кечаси телемурожаат билан чиқди. У Сурия марказий ҳукумати друз озчилигининг ҳуқуқларини ҳимоя қилишини ҳамда бу озчиликдан «ташқи кучлар» ўз манфаатлари йўлида фойдаланишга бўлган уринишларни рад этишини таъкидлади.

«Биз урушдан қўрқадиганлардан эмасмиз. Биз бутун ҳаётимизни таҳдидларга жавоб қайтариш ва халқимизни ҳимоя қилиш билан ўтказдик. Аммо биз сурияликлар манфаатини тартибсизлик ва вайроналикдан устун қўямиз», — дея Сурия етакчисининг сўзларини келтиради Reuters агентлиги.

Шунингдек, Сурия ҳукуматининг баёнотида друзлар ва бедуинлар ўртасидаги жанглар мутлақо қабул қилинмаслиги айтилди ва ушбу тўқнашувлар билан боғлиқ барча ҳолатлар тергов қилинишига, айбдорлар жазосиз қолмаслигига қатъий ваъда берилди.

Дамашқдаги зарбалардан бир неча соат ўтиб, Исроил Мудофаа кучлари баёнот эълон қилди. Унда айтилишича, Исроил армияси Сувайдо вилоятига йўл олган танклар, ракета қурилмалари ва йирик калибрли пулемётлар ўрнатилган пикап машиналарига зарбалар беришда давом этмоқда.

Исроил мудофаа вазири Исраэл Кац чоршанба куни Сурия учун катта йўқотишлар ҳақида огоҳлантирди. «Дамашққа берилган огоҳлантиришлар тугади — энди оғриқли зарбалар вақти келди», — деди у. Исроилнинг ўта ўнг қанотга мансуб миллий хавфсизлик вазири Итамар Бен-Гвир эса Сурия президенти Аҳмад аш-Шаръани йўқ қилиш кераклигини айтган.

АҚШ жанговар ҳаракатлар тез орада тугашини билдирди. «Биз Суриядаги тўқнашувларда иштирок этаётган барча томонлар билан алоқага чиқдик. Вазиятга кечга бориб якун ясайдиган аниқ чоралар бўйича келишиб олдик», — деди АҚШ Давлат котиби Марко Рубио. Туркия Ташқи ишлар вазирлиги эса ушбу ҳужумларини Сурияда «тинчликни таъминлаш йўлидаги саъй-ҳаракатларини саботаж қилишга уриниш» деб атади.

Путин урушни давом эттирмоқчи

Россия президенти Владимир Путин АҚШ президенти Доналд Трампнинг санкцияларни кучайтириш ҳақидаги таҳдидларига қарамай, Ғарб ўз шартларига рози бўлмагунича жанг қилишда давом этмоқчи. Бу ҳақда Reuters Кремлга яқин бўлган уч манбага асосланиб хабар қилган.

Агентлик суҳбатдошларига кўра, Путин Россия иқтисодиёти ва армияси Ғарб томонидан қўлланувчи ҳар қандай қўшимча санкциялар, жумладан, Россия нефтини харид қилувчи мамлакатларнинг маҳсулотларига бож қўйилишига ҳам дош бера олади, деб ҳисоблайди.

«Путиннинг фикрича, ҳеч ким, жумладан, америкаликлар ҳам у билан Украинадаги вазиятни тинч йўл билан ҳал қилиш тафсилотларини жиддий муҳокама қилмаган. Шу боис, у ўзи хоҳлаган нарсага эришмагунча давом этишга бел боғлаган», – дейди Reuters суҳбатдошларидан бири.

Путин НАТОнинг шарққа кенгаймаслиги, Украинанинг бетарафлиги, русийзабон аҳоли ҳуқуқларини ҳимоя қилиш ва Украинанинг аннексия қилинган бешта ҳудуди Россия таркибига киришини тан олиш бўйича юридик мажбуриятларни талаб қилмоқда. Шу билан бирга, у Украина хавфсизлиги кафолатларини муҳокама қилишга тайёр.

Манбалар, шунингдек, Путин Россия жанг майдонида устунликка эга эканлигини тушунишини ва шунинг учун янги ҳудудларни эгаллашга интилиши мумкинлигини таъкидлади. «Иштаҳа овқат маҳали келади», – деди Reuters суҳбатдошларидан бири. Яна бир манбанинг айтишича, Москванинг кейинги ҳаракатлари Украинанинг кучига боғлиқ бўлади – агар Россия армияси қаттиқ қаршиликка дуч келса, ҳужум тўхташи мумкин. Аммо жиддий қаршилик кўрсатилмаса, унда «Днипро, Суми ва Харкивга янада кенгроқ ҳужум бўлиши мумкин».

Исроил Ғазода ҳар куни «бир синф болаларни» ўлдирмоқда

Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Фаластинлик қочқинларга ёрдам кўрсатиш агентлиги Ғазодаги директори Сем Роуз Исроил 2023 йилнинг 7 октябридан бери Ғазода ҳар куни биттадан «болалар синфини» ўлдираётганини айтди.

Роуз чоп этилган ёзма баёнотида Исроил ҳужумлари натижасида болаларнинг ўлим кўламига эътибор қаратди. Унинг таъкидлашича, Исроил армияси Ғазо секторига ҳужум қилганидан бери «ҳар куни камида бир синф болалар ҳалок бўлмоқда».

Унинг сўзларига кўра, Ғазодаги болалар Исроил бомбардимонидан қутулиб қолган тақдирда ҳам, кўчирилиш, оила аъзоларини йўқотиш, очарчилик ва бошқа фожиали шароитларда яшаш учун курашишга мажбур бўлади.

Ғазодаги ҳукуматнинг матбуот офиси маълумотларига кўра, сўнгги 21 ой ичида Исроил ҳужумлари оқибатида 58 мингдан ортиқ инсон ҳалок бўлган, уларнинг 18 мингдан ортиғи болалар эди.

Бундан ташқари, Исроилнинг Ғазодаги ҳужумлари натижасида 4700 кишида ампутация амалга оширилган, уларнинг 18 фоизи болалардир. Шунингдек, расмий маълумотларга кўра, 42 минг бола онаси, отаси ёки ота-онасидан айрилган, 70 минг бола тўйиб овқатланмасликдан азият чекмоқда.

Истанбул собиқ мэри Акром Имомўғли озодликдан маҳрум этилди

Туркиянинг Истанбул шаҳри собиқ мэри Акром Имомўғли ўз вазифасини бажариш чоғида мансабдор шахсни омма олдида ҳақорат ва таҳдид қилганликда айбдор деб топилиб, 1 йил-у 8 ойга озодликдан маҳрум этилди.

Жиноий ишга Имомўғлининг 2025 йил январида Истанбул бош прокурори Оқин Гурлек шаънига айтган баёнотлари сабаб бўлган. Айнан қандай баёнотлар ҳақида гап кетаётгани маълум эмас.

Суд жараёни Истанбулдаги Оғир жиноий ишлар бўйича суд залида ўтиши керак эди, аммо залнинг «етарли даражада катта бўлмагани» сабабли Силиври шаҳридаги Мармара жазони ижро этиш ёпиқ муассасасида бўлиб ўтди.

Прокуратура Имомўғли учун 2 йил 8 ойдан 7 йил-у 4 ойгача қамоқ жазосини сўраган эди. Айблов томони шунингдек, муайян ҳуқуқлардан маҳрум қилишни назарда тутувчи 53-моддани қўллашни сўради (яъни, «сиёсий тақиқ»). CNN Турк нашрининг ёзишича, ҳукмда собиқ мэрнинг сиёсий фаолиятига ҳеч қандай чеклов қўйилмади. Қайд қилинишича, судда Имомўғли айбловларни рад этиб, жиноий иш сиёсий сабабларга кўра эканини айтган.

2025 йил март ойида мухолифатдаги Жумҳурият Халқ партияси вакили, Истанбул шаҳри мэри Акром Имомўғли коррупция ва террорчи ташкилотларга алоқадорлик бўйича тергов доирасида Истанбулда ҳибсга олинган эди. Туркияда Имомўғлининг ҳибсга олинишига қарши кенг кўламли намойишлар бўлиб ўтди.

Бу партия қурултойи арафасида юз берди, унда Имомўғли навбатдаги президентлик сайловида номзод сифатида кўрсатилиши керак эди. Туркиялик сиёсатшунослар Истанбул мэрини амалдаги президент Ражаб Тоййиб Эрдўғаннинг асосий сиёсий рақиби деб ҳисоблайди.

Украинага Patriot'лар келишни бошлади

АҚШ Президенти Доналд Трамп Германия томонидан Киевга Patriot зенит-ракета комплекслари етказиб берилаётганини маълум қилди.

«Ракеталар аллақачон етиб кела бошлади. Улар Германиядан юборилмоқда, уларнинг ўрнини янгилари эгаллайди. Ҳар қандай ҳолатда ҳам АҚШ тўлиқ тўловни олади», — деди Оқ уй раҳбари Пенсилванияда ўтказилган тадбирдан сўнг журналистлар саволларига жавоб берар экан.

Трампнинг аниқлик киритишича, етказиб беришлар НАТО кўмагида имзоланган битим доирасида амалга оширилмоқда. Унинг айтишича, тўловлар НАТО тузилмалари орқали ёки Европа Иттифоқига аъзо давлатлар томонидан бевосита амалга оширилади.

АҚШ президенти 14 июль куни Россия 50 кун ичида Украина билан келишувга эришмаса, бож ставкалари 100 фоизга оширилишини эълон қилганди. Шунингдек, Трамп НАТО етакчиси билан учрашувда Украинага миллиардлаб долларлик ҳарбий техника тақдим этилишини маълум қилган: Вашингтон «энг юқори сифатли қуролларни ишлаб чиқариш» ва уларни НАТОга юборишни режалаштирмоқда, кейин эса альянс уларни «керакли жой»га юборади.