Илҳом Алиев Украинани ҳеч қанақасига «оккупацияга рози бўлмаслик»ка чақирди

Озарбойжон президенти Илҳом Алиев Шушадаги медиафорумда қилган чиқиши чоғида Украина ва украин халқини «ҳеч қачон оккупацияга рози бўлмаслик»ка чақирди.

Журналистлардан бири Илҳом Алиевдан ўттиз йиллик курашдан сўнг ҳудудий яхлитлигини тиклай олган давлат раҳбари сифатида украинларга қандай маслаҳат бериши мумкинлигини сўраган.

«Бир неча йил олдин ўтказилган тадбирлардан бирида Украина вакилининг шунга ўхшаш саволига жавоб бериш имкониятига эга бўлганман. Ўшанда ҳам ҳозир айтадиган гапимни айтгандим. Ва менинг жавобим Украина ва украин халқининг интилишларига мос келади, деб ҳисоблайман. Ҳеч қачон оккупацияга рози бўлманг. Бу асосий маслаҳат. Биз айнан шундай йўл тутдик», – деди Алиев.

Алиев Украина ва Қорабоғ можароларини таққослаб, БМТ Хавфсизлик Кенгаши резолюцияларини амалга оширишда олдинга силжиш бўлмаганига қарамай, Озарбойжон минтақа устидан назоратни мустақил равишда тиклаганини таъкидлади.

У аввалига мамлакат ўта оғир иқтисодий вазиятда қолгани, қочқинлар кўп бўлгани ва халқаро ёрдам берилмаганини эслаган.

«Секин-аста ўрнимиздан туриб, жонланиб, фақат бир нарсани ўйлай бошладик. Ишончим комилки, фуқароларимизнинг аксарият кўпчилиги мен айтган фикрларга қўшилади. Улар ҳам босиб олинган ҳудудларимизни қайтариб олишни ўйлашарди. Қийин бўлишини билардик», – деди у.

Шундан кейин мамлакат ўз ҳудудларини қайтаришга киришган. Аммо унинг айтишича, масалага дипломатик ечим топиш учун тузилган ЕХҲТ Минск гуруҳи амалда Арманистонни қўллаб-қувватлаган ва статус-квони сақлаш учун барча чораларни кўрган. Озарбойжон эса «вақтни чўзишга уринишлар»га тоқат қилмай, 2020 йил мустақил қарор қабул қилган. 

«Бизнинг халқаро ҳуқуқ, БМТ Хавфсизлик Кенгаши Арманистон кучларини олиб чиқиб кетишни талаб қиладиган тўртта резолюция қабул қилгани ҳақидаги барча далилларимиз – буларнинг барчаси ҳақиқатга кўникиш ҳақидаги такаббур панд-насиҳат деворига урилиб кетди. Биз янги ҳақиқатлар яратамиз ва сиз бунга кўникишга мажбур бўласиз, деб қарор қилдик. Шундай ҳам бўлди, биз 2020 йилда янги реалликларни яратишни бошладик. Улар бунга кўнишга мажбур бўлди, кейин эса 2023 йил сентябрда амалиёт ўтказиб, масалани бир кунда ҳал қилдик», – деган у.

У ўз жавоби якунида «ҳеч қачон таслим бўлмаслик ва ҳудудий яхлитликнинг бузилишини қабул қилмаслик» кераклигини яна бир бор таъкидлаган.

«Жамиятнинг бирдамлиги менга президент ва бош қўмондон сифатида куч берди. Мен халқнинг қўлловига ишондим. Катта эҳтимол билан, бу – ҳал қилувчи омил бўлди. Шундай қилиб, яна такрорлайман: ҳеч қачон таслим бўлманг», – деган Озарбойжон раҳбари.

AZAL самолёти ҳалокати бўйича

Алиев шу тадбирда Озарбойжоннинг Россияга қарши халқаро даъвоси тафсилотларини ҳам ошкор қилди.

«Бизга ҳаммаси маълум: нималар рўй берганини биламиз ва исбот қила оламиз. Россия расмийлари ҳам буни билади. Савол туғилади: нега улар ўша пайтда қўшни сифатида қилинадиган ишни қилмади? Бундай муносабат сермаҳсул алоқаларга зид деб ҳисоблайман. Биз буни шундайлигича қолдирмаймиз. Россия томонини халқаро судларга мурожаат қилишга тайёргарлик кўраётганимиз ҳақида хабардор қилганмиз», – деди у.

У озарбойжонлик терговчилар ҳалокат жойига бориб, самолёт корпусидаги шикастланишларни ўрганишганини айтиб ўтган.

«Фюзеляж илма-тешик бўлиб кетган, салонда икки киши шрапнелдан жароҳат олган. Шу боис, гўё украин дрони самолётга тўқнаш келган, деган тахмин мутлақо кулгили. Самолётга икки марта ҳужум қилинган. Тасаввур қилинг: украин дрони келиб, Озарбойжон самолётини топиб уради, тушади, кейин яна ҳужум қилади! Бу болаларга айтиладиган эртак», – дея таъкидлади Алиев.

У Чеченистон осмонидаги парвозлар фақат шу машъум ҳодисадан кейин тўхтатилганини айтиб ўтган.

Алиев халқаро суд ишни кўриб чиқишига вақт керак бўлишини тан олди, лекин мамлакат «адолат тикланиши учун қанча керак бўлса, шунча кутади».

«Афсуски, бу вазият Россия ва Озарбойжон ўртасидаги икки томонлама муносабатлар ривожига ёрдам бермаяпти», – деди президент.