Трамп энди Путин билан суҳбатлашишдан манфаатдор эмаслигини айтди

АҚШ президенти Доналд Трамп Россия президенти Владимир Путин билан мулоқот қилишдан ортиқ манфаатдор эмаслигини маълум қилди.

«Суҳбатлашиш энди менга унчалик қизиқарли эмас. Бизда шундай ёқимли, эҳтиромли ва яхши суҳбатлар кечарди. Кейинги тунда эса одамлар шаҳарларга учаётган ракеталардан ҳалок бўларди», – деди АҚШ президенти Шотландияда Буюк Британия бош вазири Кир Стармер билан қўшма матбуот анжуманида.

Бу журналистлардан бирининг Путин билан юзма-юз учрашув икки президент ўртасидаги муносабатларга ва Украинада сулҳга эришишга ёрдам бериши эҳтимоли тўғрисидаги саволига жавоб бўлди.

Трамп Путин билан аввал ҳам кўп марта гаплашгани, бироқ суҳбатлардан кейин Россия Украинага ҳужум қилишда давом этганини таъкидлаб ўтган.

Шунингдек, у Россия президентига Украинадаги можарони ҳал қилиш учун 50 кун муҳлат бериб, Путинга нисбатан «жуда сахийлик» қилганини айтди. Агар кўрсатилган муддатда бу борада олдинга силжиш бўлмаса, Трамп Россиянинг савдо ҳамкорларига нисбатан «жуда қаттиқ тарифлар» жорий этиш билан таҳдид қилганди.

АҚШ президенти энди ултиматум муддатини қисқартиришини маълум қилди. «Ўйлайманки, бу шу бугундан бошлаб 10-12 кун бўлади», – дея жавоб қайтарди Трамп журналистнинг 50 кунлик муддатни айнан қанчага қисқартирмоқчилиги тўғрисидаги аниқлаштирувчи саволига жавобан.

Украина президенти офиси раҳбари Андрей Ермак Трампга «қатъий позиция ва куч орқали тинчликка аниқ сигнали» учун миннатдорчилик билдирди.

«Путин фақат кучни ҳурмат қилади – ва бу катта овоздаги ҳамда аниқ сигнал бўлди», – дея ёзган Ермак X ижтимоий тармоғида.

Россия президенти матбуот котиби Дмитрий Песковнинг айтишича, Кремл АҚШ президенти Доналд Трампнинг Украинада сулҳга эришиш учун Москвага ажратилган муддатни 50 кундан 10-12 кунга қисқартириши ҳақидаги баёнотини маълумот учун қабул қилган.

«Биз президент Трампнинг кечаги баёнотларини инобатга олдик. Махсус ҳарбий амалиёт давом этмоқда ва биз Украина атрофидаги можарони ҳал қилиш ва бу жараёнда манфаатларимизни таъминлаш учун тинчлик жараёнига содиқлигимизни сақлаб қоламиз», – дея Песковнинг сўзларини келтиради «Интерфакс».

Трампнинг Путин билан телефон орқали мулоқот қилишдан ортиқ манфаатдор эмаслиги ҳақидаги сўзларига изоҳ бериш сўровига жавобан Песков шундай деди: «Мен қандайдир баҳолардан қочишни истардим. Яна бир бор такрорлайман, биз президент Трампнинг баёнотини маълумот учун қабул қилдик».

Аввалроқ Песков Путин ва Трампнинг эҳтимолий учрашувига тайёргарлик кўрилмаётгани, аммо агар президентлар бир шаҳарда бўлиб қолган тақдирда, бундай учрашувни ташкиллаштириш мумкинлигини айтганди.

Бунгача Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўған Истанбулда Россия ва АҚШ раҳбарларининг учрашувини ташкил этиш учун саъй-ҳаракатларни амалга ошириш ниятида эканини маълум қилганди.

Трамп ва Путин охирги марта июл ойи бошида телефон орқали гаплашган. Ўшанда АҚШ президенти суҳбатдан норози бўлиб, Путин ҳақиқатан ҳам тез орада тинчлик ўрнатишга интилаётганига шубҳа билдирганди.

Июл ойи ўрталарида президент Трамп Москвани 50 кун ичида Украинадаги можарони ҳал қилишга чақирган, акс ҳолда Россия билан савдо қилувчи барча давлатлар учун АҚШга маҳсулот олиб киришга 100 фоизлик бож жорий этиш билан таҳдид қилганди. Ўшанда АҚШ президенти Владимир Путиндан ҳафсаласи пир бўлгани ва Москванинг Украинадаги можарони ҳал қилиш бўйича позициясидан норози эканини айтганди.

Трамп Украинага миллиардлаб долларлик ҳарбий техника берилишини ҳам эълон қилганди. «Вашингтон энг юқори сифатли қурол ишлаб чиқариб, уни НАТОга жўнатмоқчи, шундан сўнг алянс уни керакли жойга жўнатади», деганди у.

Европа Иттифоқи дипломатияси раҳбари Кая Каллас АҚШ президентининг Россияга нисбатан қатъийроқ позициясини олқишлаган, бироқ 50 кунлик ултиматум «жуда узоқ» эканини айтганди.

«Президент Трампнинг Россияга нисбатан қатъий позицияда экани жуда ижобий. Бошқа томондан, улар ҳар куни бегуноҳ фуқароларни ўлдираётганини ҳисобга олсак, 50 кун жуда узоқ муддат», деганди Каллас.

Май ойида Европанинг тўртта энг йирик давлати - Франция, Германия, Буюк Британия ва Полша раҳбарлари ҳам Киевда бўлиб, Москвага ўт очишни тўхтатиш, акс ҳолда қаттиқ санкциялар қўллаш талабини қўйишганди.

Путин бунга жавобан Истанбулда Украина билан «тўғридан тўғри музокаралар» ўтказишни таклиф қилди. Шундан кейин амалда Трампнинг «буйруғи билан» Володимир Зеленский Туркияга борган, аммо Россиядан фақат президент ёрдамчиси Владимир Мединский бошчилигидаги доимий делегация ташриф буюрганди.

Бернд Дебусманн, BBC’​​нинг Вашингтондаги мухбири:

Сўнгги бир неча ой ичида Трампнинг Россия етакчисига нисбатан муносабати аста-секин, аммо доимий равишда ўзгариб борди.

Январ ойидаги иккинчи президентлик муддати бошида Трампни танқид қилувчилар уни кўпинча Россияни очиқчасига танқид қилишни истамаганликда айблашган ва баъзида унинг ўзи ҳам уруш бошланишида Украина ва президент Володимир Зеленский маълум даражада айбдор эканини айтганди.

Март ойида Трамп сулҳ тузилишига оз вақт қолганини айтганди. Аммо вақт ўтиши билан унинг сабр косаси тўла бошлади, чунки Россия ракеталари ва дронлари Украина шаҳарларига зарба беришда давом этди.

Апрел ойи охирида Трамп Truth Social’да Путиндан «норози» эканини ёзди, кейинроқ ҳужумлар давом этса, «оқибатлар бўлиши»ни қўшимча қилди.

«Владимир, тўхта!» – деганди у.

Яқинда у Украинага янги қурол-яроғ беришга ваъда берди – бу янги маъмурият ишга киришганидан буён биринчи мартаси бўлди.

Баъзи танқидчилар, хусусан, Украинадагилар аввалги 50 кунлик муддат амалий аҳамиятга эга эмаслиги ва Россия ўз ҳарбий мақсадларига эришиш учун кўпроқ вақт беришини таъкидлади.

Россия эса Украинага ҳарбий ёрдам тикланиши ва 50 кунлик муддат берилганига қарамай, ҳужумлари давом эттирди, охирги изоҳлар эса Трампнинг қаттиқ жаҳли чиқаётганининг яққол белгисидир.