RSF yangi reytingi: OAV erkinligi tarixiy past darajaga yetdi

«Dunyo bo‘ylab so‘z erkinligi eng past darajaga yetdi», — deyiladi «Chegara bilmas muxbirlar» (RSF) tomonidan 2 may, juma kuni chop etilgan matbuot erkinligi yillik reytingida. U besh ko‘rsatkichga asoslanadi: siyosiy kontekst, qonunchilik bazasi, ommaviy axborot vositalari uchun iqtisodiy muhit, ijtimoiy-madaniy kontekst va xavfsizlik.

Reytingga ko‘ra, kuzatilayotgan 180 ta mamlakat va hududdan 90 tasida ommaviy axborot vositalari xodimlarining ahvoli «qiyin» yoki «juda jiddiy». «Xavfsizlik muhitining beqarorligi va avtoritarizmning kuchayishi bilan bir qatorda, iqtisodiy bosim ham asosiy sababdir», — deyiladi hisobotga ilova qilingan press-relizda. Reyting tuzuvchilari ta’kidlashicha, bugungi kunda butun dunyo bo‘ylab tahririyatlar tobora mustaqillik va iqtisodiy omon qolish istagi o‘rtasida tanlov qilishga majbur bo‘lmoqda.

RSF ijrochi direktori Anya Osterxaus butun dunyo bo‘ylab ommaviy axborot vositalarining moliyaviy qiyinchiliklarini «mustaqil jurnalistika - avtokratlar uchun tikon» ekani bilan tushuntirdi. «Agar ommaviy axborot vositalari moliyaviy qiyin ahvolga tushib qolsa, yolg‘on ma’lumotlar, dezinformatsiya va targ‘ibotni kim fosh qiladi? Demak, jurnalistlar xavfsizligi uchun har kungi kurashdan tashqari, jurnalistikaning iqtisodiy asoslarini mustahkamlash kerak», — deydi u.

«Chegara bilmas muxbirlar» tashkilotiga ko‘ra, kuzatilayotgan 180 davlatning 160 tasida OAV umuman barqaror ishlay olmaydi yoki buni faqat qiyinchilik bilan amalga oshirishi mumkin. Mamlakatlarning deyarli uchdan birida tahririyatlar iqtisodiy sabablarga ko‘ra yopilgan, ularga rasmiylar tomonidan ko‘pincha bosim o‘tkazilgan. 46 ta davlatda ommaviy axborot vositalari faqat oz sonli egalari tomonidan nazorat qilinadi. Reyting mualliflarining ta’kidlashicha, shunday davlatlardan biri Rossiyadir.