Фан-техника | 21:36 / 23.06.2025
1815
2 дақиқада ўқилади

Чилида дунёдаги энг катта телескоп биринчи синов тасвирларини узатди

Телескоп томонидан олинган биринчи тасвирлардан баъзилари Сомон йўлидаги туманликларнинг фотосуратлари бўлиб, улар 7 соат давомида олинган 678 та алоҳида кадрдан ясалган.

Фото: NSF-DOE Vera C. Rubin Observatory

«Вера К. Рубин» обсерваторияси жамоаси дунёдаги энг катта телескоп томонидан олинган биринчи суратларни нашр этди. Чилидаги Анд тоғларида жойлашган обсерватория қурилишига 15 йил сарфланган. У миллионлаб майда космик жисмларни, масалан, янги астероидларни суратга олишга қодир бўлиши кутилмоқда.

Телескоп томонидан олинган биринчи тасвирлардан баъзилари Сомон йўлидаги туманликларнинг фотосуратлари бўлиб, улар 7 соат давомида олинган 678 та алоҳида кадрдан ясалган. CNN хабарига кўра, улар илгари ўрганилмаган газ ва чанг булутлари ҳисобланади.

Телескопнинг дизайни унга юлдузли осмоннинг аниқ тасвирларини олиш имконини беради: сезгир камера ва ёруғликни бир неча марта акс эттирувчи 8,4 м баландликдаги ойна.

Фото: Rubin Observatory
Фото: Rubin Observatory
Фото: Rubin Observatory
Фото: Rubin Observatory

Обсерватория 4 июлдан расмий фаолиятини бошлайди. Бошқа телескоплар ҳар йили 20 мингга яқин астероидни аниқласа, Рубин обсерваторияси фаолиятининг дастлабки икки йилида миллионлаб бундай объектларни қайд этиши мумкинлиги даъво қилинмоқда.

«Рубин бизга Сомон йўлидаги галактикалар ва юлдузларни, қуёш тизимидаги объектларни мутлақо янги усулда ўрганиш имконини беради. У тунги осмонни тез-тез суратга олгани учун биз ҳар кеча миллионлаб ўзгарувчан объектларни том маънода аниқлай оламиз», деди доктор Аарон Рудман, Стенслер университети Миллий Лабораториясининг заррачалар физикаси ва астрофизикаси профессори.

Телескоп «кашфиёт машинасига» айланиши мумкин, деди у. Масалан, тадқиқотчилар ундан қорамтир материянинг табиатини батафсилроқ ўрганиш учун фойдаланмоқчи. Телескоп галактикаларнинг айланиш тезлигини ўрганган америкалик олим Вера Рубин шарафига номланган. Унинг тадқиқотлари қорамтир материя мавжудлигини исботлаш учун асос бўлди.

Телескоп томонидан олинган юлдузли осмоннинг кўпроқ фотосуратлари ва видеолари лойиҳанинг YouTube каналида эълон қилинади.

Мавзуга оид