Kallas: Ukraina Yevropa Ittifoqi uchun asosiy ustuvor yo‘nalish

Ukraina Yevropa uchun eng ustuvor masala bo‘lib qolmoqda. Bu haqda 24 iyun, seshanba kuni NATO sammiti o‘tayotgan Haaga shahrida Yevropa Ittifoqining tashqi ishlar va xavfsizlik siyosati bo‘yicha oliy vakili Kaya Kallas DW nashriga bergan eksklyuziv intervyusida ma’lum qildi.

«Yevropa uchun Ukraina ustuvor vazifadir. Va shuning uchun biz Ukrainaga yordam berishga sodiqmiz. Biz Rossiyaga ko‘proq bosim o‘tkazish niyatidamiz, shunda ular (Rossiya rasmiylari) ham tinchlikni xohlaydi», — deya ta’kidladi Yevropa diplomatiyasi rahbari.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Ukrainada barqaror o‘t ochishni to‘xtatishga erishishning yagona yo‘li Kiyevga o‘zini himoya qilishga yordam berish va Rossiya Federatsiyasiga bosim o‘tkazishdir.

Kallas Yevropa Ittifoqi sammiti 26-27 iyun kunlari bo‘lib o‘tishini eslatdi. «Yevropeyskaya pravda» avvalroq ta’kidlaganidek, Yevropa Ittifoqi davlatlari va hukumatlari rahbarlari Ukrainaning Yevropa Ittifoqiga qo‘shilish yo‘lidagi muvaffaqiyati haqidagi kuchli signalga ega hujjatni tasdiqlashni rejalashtirmoqda.

«Biz kengayish yo‘lidan borishimiz kerak, chunki bu Ukraina xalqining umidi. Biz Yevropa ularning oilasi ekanligini ko‘rsatishimiz kerak», — dedi Yevropa Ittifoqi oliy vakili o‘z navbatida.

22 iyun kuni dpa ta’kidlaganidek, 25 iyunda rasman qabul qilinadigan NATO sammitining yakuniy hujjatida NATOga a’zo davlatlar yalpi ichki mahsulotning 3,5 foizini mudofaa ehtiyojlariga sarflashga fundamental tayyorligi qayd etilishi kerak. Yalpi ichki mahsulotning yana 1,5 foizini terrorizmga qarshi kurash va harbiy maqsadlarda foydalanish mumkin bo‘lgan infratuzilmani, masalan, tanklarga chidamli ko‘priklar, temiryo‘llar va portlarni rivojlantirishga yo‘naltirish rejalashtirilgan.

«Ittifoqchilar bu masalada birlashgan. O‘ylaymanki, hamma mudofaa uchun ko‘proq ish qilish kerakligini tushunadi, chunki biz juda notinch davrda yashayapmiz», — deya ta’kidladi Kallas.

Yevropa Ittifoqi oliy vakili, shuningdek, Yevropa ittifoqchilari qurol ishlab chiqarishni ko‘paytirish bo‘yicha ko‘p ishlarni amalga oshirganini ham ta’kidladi.

«Birinchidan, biz moliyaviy resurslar bilan ta’minladik, shuningdek, qoidalarni o‘zgartirdik, shunda a’zo davlatlar ushbu moliyalashtirish dastagidan mudofaaga ko‘proq pul sarflash uchun foydalanishi mumkin», — deya tushuntirdi DW suhbatdoshi.

Uning so‘zlariga ko‘ra, Bryussel xaridlar qoidalari ustida ham  ishlamoqda, ularni soddalashtirish, xarajatlarni kamaytirish va muddatlarni qisqartirishga harakat qilmoqda.

Nihoyat, Yevropa Ittifoqi Ukraina mudofaa sanoati bilan hamkorlik qilmoqda. «Ular (Ukraina ishlab chiqaruvchilari) juda innovatsion. Bilasizmi, biz ulardan ko‘p narsani o‘rganishimiz mumkin. Xususan, iqtisodiy samaradorlik haqida gap ketganda», — deya qo‘shimcha qildi u.

Kallasning ta’kidlashicha, Bryussel Kiyevga a’zo davlatlar mudofaaga ko‘proq sarmoya kiritsa, Ukrainaga ko‘proq yordam berishi mumkinligi haqida aniq signal beradi.

NATO sammiti 24 va 25 iyun kunlari Haagada bo‘lib o‘tmoqda. Yakuniy hujjatda Rossiya tahdidi haqida bir nechta iboralar bo‘ladi, deya avvalroq DW nashriga NATO manbalari aytgan edi, ammo AQShning Kiyev va Moskvani muzokaralar stoliga o‘tkazishga urinishlari hisobga olinsa, yangi qattiq pozitsiya ko‘zda tutilmagan.

Sammitdan bir kun oldin NATO bosh kotibi Mark Ryutte o‘zining yangi harbiy xarajatlarini «kvant sakrashi» deb atadi. Kelajakda yalpi ichki mahsulotning 5 foizi mudofaa sohasiga sarflanishi «bizning kelajagimizni ta’minlash uchun tarixiy va asosiy ahamiyatga ega», dedi Ryutte 23 iyun kuni Haagada.