Словения Исроилга қурол эмбаргосини жорий қилди

Словения Европа Иттифоқида биринчи бўлиб Исроил билан ҳар қандай қурол-савдосини тақиқлаган давлатга айланди. Хусусан, Словения бош вазир Роберт Голоб ташаббуси билан Словения ҳукумати 31 июль куни Исроилга ҳарбий қурол ва техникани Словениядан, ёки унинг ҳудуди орқали экспорт қилиш ва транзитини тақиқловчи қарорни расман тасдиқлади. Шунингдек, қарор Исроилдан Словенияга импорт қилишни тақиқлайди.

Маълум қилинишича, қарор Роберт Голоб томонидан илгари бир неча бор, жумладан, июнь ойида Европа Кенгаши йиғилиши доирасида айтилган аниқ баёнотлар ортидан қабул қилинган. У ўша Кенгаш йиғилишида, агар Европа Иттифоқи июнь ўрталаригача аниқ чоралар қабул қила олмаса, Словения мустақил ҳаракат қилишини билдирган эди.

«Ички келишмовчиликлар ва бўлинишлар сабабли Европа Иттифоқи ҳозирча бу вазифани адо эта олмаяпти. Натижа эса шармандали: Ғазода инсонлар ўляпти, чунки инсонпарварлик ёрдами тизимли тарзда тўсиб қўйилган. Улар вайроналар остида, ичимлик суви, озиқ-овқат ва асосий тиббий ёрдамдан маҳрум ҳолда ҳалок бўлишмоқда. Бу содир бўлаётган ҳолат — инсонпарварлик ёрдамини бутунлай инкор этиш ва яшаш учун зарур шароитларни атайлаб чеклашдир. Бундай вазиятда ҳар қандай масъул давлат ўз зиммасига жавобгарлик олиб, чоралар кўриши шарт, ҳаттоки бу бошқа давлатлардан олдин ҳаракат қилишни англатган тақдирда ҳам», дейилади Словения ҳукумати эълон қилган баёнотда.

Шунингдек, Словения доимий ва принципиал равишда халқаро ҳуқуқ ва инсон ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тарафдори эканини билдирган.

Шу боис, яқин ҳафталарда Роберт Голоб ҳукумати халқаро ҳуманитар ҳуқуқни жиддий бузаётган Исроил ҳукуматига нисбатан бошқа миллий чораларни ҳам ишлаб чиқишини билдирди.

2023 йил октябрь ойидан бери Словения Исроилга ҳарбий қурол ва жиҳозлар экспорт қилиш учун бирорта ҳам рухсатнома бермаган.

Жорий йилнинг июль ойида Словения Исроилнинг «геноцидга даъват қилувчи баёнотлар» берган миллий хавфсизлик ва молия вазирларини «персона нон грата» деб эълон қилган эди. Шунингдек, 2024 йил июнь ойида Словения парламенти Фаластин давлатини тан олиш тўғрисидаги қарорни қабул қилган.

Фаластинни тан олиш масаласи

Исроилга халқаро босимнинг яна бир кўриниши ўлароқ, Португалия ва Финландия ҳам Фаластин давлатини тан олиш масаласини кўриб чиқмоқда.

Хусусан, Португалиянинг марказ-ўнг ҳукуматининг баёнотига кўра, Фаластин давлатини тан олиш масаласида асосий сиёсий партиялар ва консерватив президент Марселу Ребело де Соуза билан маслаҳатлашувлар ўтказилади.

Финляндия президенти Александр Стубб эса, агар ҳукумат шу борадаги таклиф билан чиқса, Фаластин давлатини тан олиш қарорини маъқуллашга тайёр эканини билдирди.

«Франция, Буюк Британия ва Канада томонидан қабул қилинган қарорлар Фаластинни тан олиш йўлидаги тенденцияни кучайтирмоқда. Бу эса тинчлик жараёнига янги ҳаёт бағишлаш ҳаракатларининг бир қисми ҳисобланади. Агар ҳукуматдан Фаластин давлатини тан олиш ҳақидаги таклиф келиб тушса, уни маъқуллашга тайёрман», деб ёзди Стубб.

Аввалроқ, G7 нинг 3 та йирик давлати – Франция, Буюк Британия ва Канада сентябрь ойида Фаластинни тан олишини маълум қилган эди.

Бугунга келиб, БМТга аъзо 193 давлатдан тахминан 144 таси Фаластинни давлат сифатида тан олган. Буларга глобал жануб мамлакатларининг аксарияти киради, лекин Европа Иттифоқининг фақат оз қисми бундай тан олишни амалга оширган.